JOSEPH KABASELE ALIYETAMBA KWENYE MUZIKI WA DANSI

JOSEPH  KABASELE ALIYETAMBA KWENYE MUZIKI WA DANSI

                      

MUZIKI WA DANSI UNA HISTORIA NDEFU PIA UNA WAPENZI WENGI HAPA TANZANIA NA AFRIKA KWA UJUMLA.

PASIPO KUWATAJA BAADHI YA MAGWIJI UTAKUWA HUJAKAMILISHA HISTORIA NA MAELEZO YA MUZIKI UPASWAVYO KUSIMULIA.

JOSEPH KABASELA TSHAMA ‘GRAND KALLE’ NI MIONGONI MWA HAO ALIYEKUWA GWIJI WA MUZIKI HUO HAPA AFRIKA. 

HUYO NDIYE ALIYESAIDIA MUELEKEO WA MUZIKI WA KISASA HUKO JAMHURI YA KIDEMOKRASIA YA KONGO.

KABASELE 'GRAND KALLE' NDIYE ALIYEKUWA MUANZILISHI NA KIONGOZI WA BENDI YA AFRICAN JAZZ.

BENDI HIYO ILITOA WANAMUZIKI MAHIRI AKIWAMO MPIGA GITAA MAHIRI, DK. NICO KASANDA. AIDHA ILISHEHENI NGULI WENGINE AKINA TABU LEY ALIYEKUWA MTYUNZI NAMWIMBAJI WA BENDI HIYO. MPULIZAJI WA SAXOPHONE ‘MDOMO WA BATA’ MAARUFU MANU DIBANGO.

JOSEPH KABASELE ALIKUWA AKIITWA BABA WA MTINDO WA RUMBA PIA KINARA WA MUZIKI WA KIAFRIKA NA MIONGONI MWA WAIMBAJI NA WATUNZI WAKUBWA KATIKA BARA HILI LA AFRIKA YA WATU WEUSI WANAOZUNGUMZA KIFARANSA.

ALIZALIWA  KONGO - MATADI   KATIKA FAMILIA MAARUFU ILIYOMJUMUISHA JOSEPH MALULA AMBAYE ALITOKEA KUWA ASKOFU WA KANISA KATOLIKI. 

KABASELE ALIONDOKEA KUWA MIONGONI MWA WATU WA ZAMA HIZO WALIOELIMIKA. ALIMALIZA ELIMU YA SEKONDARI NA AKAAJIRIWA KAZI YA MPIGA MASHINE (TYPIST) KWENYE KAMPUNI ZA BIASHARA KATIKA JIJI LA LEOPOLDVILLE (KINSHASA).

MUZIKI ULIKUWA KAMA WITO WAKE NA AKAGUNDUA MWANYA WA KUUFUATILIA NA KWENYE MWAKA 1950 AKAWEPO KATIKA STUDIO MPYA ILIYOJULIKANA KWA JINA LA OPIKA.

KATIKA STUDIO HIYO, ALIUNGANA NA  WANAMUZIKI WA MUDA AMBAO WALIYEJULIKANA KWA JINA LA JIMMY ‘ZACHARIE ELENGA’ AMBAYE ALIKUWA NDIYE NYOTA WA WAKATI HUO. 

PIA WALIKUWEPO WAPIGA MAGITA MASHUHURI GEORGES DOULA NA ALBERT YAMBA YAMBA. BENDI HIYO HAIKUBAGUA WAPIGAJI WACHANGA AMBAO KAMA ALIVYOKUWA KWAKE YEYE, MWENYEWE WALIONA MUZIKI NDIO UFUNGUO WA MAFANIKIO BAADAYE WAKIWA NJE YA MIHANGAIKO YA KAZI NA PIA BAADA YA MAONEVU YA UKOLONI.

MSETO WA HUO KABASELE, DOULA NA YAMBA YAMBA, ULIIGWA NA BENDI NYINGINE  ILIYOJULIKANA KWA JINA LA OTC BAADA YA KUFANYA ‘PROMOSHENI’ YA FILAMU KWA AJILI YA RADIO STESHENI YA HAPO KINSHASA AMBAYO ILIKUWA IKITUMIA HERUFI HIZO – OTC.

KABASELE ALIWEZA KUBUNI MTINDO WAKE BAADA YA KUHAMASIKA NA KUMUONA MUIMBAJI MACHACHARI ‘TINO ROSI’ AMBAYE SAUTI YAKE YA KUGHANI NA YENYE MVUTO KWENYE NYIMBO ZAKE, ILIKUWA KIVUTIO KIKUBWA KWA WAKAZI WA MJI WA KINSHASA.

‘GRAND KALLE’ NYIMBO ZAKE ZA MWANZONI ZILIZO ZILIKUWA MITHIRI YA MOTO MKALI  WA KUOTE MBALI. ILIKUWA KAZI MARIDADI ILIYOTOKANA NA MJUMUIKO WA WANAMUZIKI VIJANA WA OPIKA, HUSUSANI MPIGA GITAA DK. NICO KASANDA NA MCHEZA GITAA LA KATI (RHYTHM), KAKA YAKE NICO, CHARLES ‘DECHAUD’ MWAMBA.

WIMBO PARAFIFI ULIOFYATULIWA MWAKA 1952, ULIKUWA NA  MAUDHUI YAKE YA KUMSIFIA MTANGAZAJI WA RADIO ALIYEKUWA KONGO  BRAZZAVILLE.

UTUNZI WA KABASELE ULIOWEZA KUTIA FORA  PAMOJA NA ULE ‘KALE KATO’ WA MWAKA 1952, ULIHADITHIA JUU YA PENZI LA KABASELE KWA KIMWANA MMOJA ALIYEJULIKANA KWA JINA LA ‘KATHERINE’.

WIMBO HUO ULIKUWA WA KWANZA WA KIKONGO KUCHEZWA KWA ALA YA ‘SAXOPHONE’, IKIMTUMIA MPULIAJI WA KUAZIMA ‘FUD CANDRIX’.

KATIKA KIPINDI CHA KWENYE MIAKA YA 1953 HADI 1955 BENDI MPYA ILIYOWAJUMUISHA JOSEPH KABASELE, DK. NICO KASANDA NA DECHAUD ILIIBUKA KUTOKA KUWA WANAMUZIKI WA MUDA WA STUDIO YA OPIKA WAKAJIITA AFRICAN JAZZ, WAKIAZIMA JINA HILO AMBALO HALIKUSHABIHIYANA NA MTINDO WA MUZIKI WA KIMAREKANI WA ‘JAZZ’ KAMA JINA LILIVYO.

AFRICAN JAZZ ILIPIGA MUZIKI WA NYIMBO ZAKILATINI NA BENDI ILICHANGIA KWA KIASI KIKUBWA KUKUA KWA RUMBA LA KIKONGO LILILOIBUKA KIPINDI HICHO.

KABASELE AKAJULIKANA KAMA ILIYEJULIKANA KAMA ‘LE GRAND KALLE’, UMAARUFU WAKE UKAWA HAUNA MFANO.

WAIMBAJI WENGINE KADHAA WALIANZA KUMUIGA STAILI ZAKE KIASI KWAMBA WATU WAKAANZA KUZUNGUMZIA KUANZISHWA KWA SHULE (MCHAPUO) WA KABASELE AU WA AFRICAN JAZZ.

AIDHA BAADHI YA NYOTA WENGINE ALIOKUWA NAO KATIKA AFRICAN JAZZ WALIKUWEPO WAIMBAJI JOSEPH MULAMBA MUJOS, BOMBENGA NA MPIGA GITA TINO BAROZA AMBAPO BENDI HIYO YA AFRICAN JAZZ ILIWEZA KUWEKA FURSA NZURI KUWA NI UWANJA WA MAFUNZO KWA WANAMUZIKI VIJANA WA KIZAZI KILICHOFUATIA KONGO.

HADI KUFIKIA MWAKA 1960 AFRICAN JAZZ ILIKUWA BENDI YA JUU NCHINI HUMO NA KUWEZA KUFYATUA MAELFU KADHAA YA SANTURI ZILIZOTOLEWA KATIKA NEMBO YA ‘DECCA’ NA KUWEZA KUWAPATA MASHABIKI WENGI KATIKA KUMBI MBALI MBALI.

JOSEPH KABASELE ALIKUWA KARIBU SANA NA KUNDI LA ROCK MAMBO, HIYO ILILETA MUUNGANO MZURI NA KUNDI LAKE LA AFRICAN JAZZ.

ALISHIRIKIANA NAO NA KUWEZA KUTOA VIBAO VYENYE VIWANGO VIZURI HASA ALIPOKUWA AMESHIRIKIANA NA JEAN SERGE ESSOUS, NINO MALAPET, ROSSIGNOL NA PANDI.

ILIPOTIMU MWEZI JANUARI 1960, KABASELE NA KUNDI LAKE LA AFRICAN JAZZ PAMOJA NA WAJUMBE WAWAKILISHI WA ILIYOKUWA ‘BELGIAN CONGO’ WALIFANYA KITU CHA KIHISTORIA AMBACHO NI KONGOMANO LA UTAMBULISHO  LA KISISASA HUKO BRUSSELS.

MIONGONI MWA TUNGO ZAKE ALIZOZIFANYA KATIKA KONGOMANO HILO LA KISIASA LA MWAKA HUO, NI UTUNZI WAKE ULIOJULIKANA KAMA ‘INDEPENDENCE CHA CHA’ NA ULE WA ‘LE TABLE RONDE’ AMBAO KWA PAMOJA ULITAMBULIKA KAMA WIMBO WA KITAIFA KUFIKIA UHURU.

UTUNZI MWINGINE WA KABASELE ‘BILOMBE BA GAGNE’ (WENYE MAANA WENYE KUJIAMINI WAMESHINDA). 

WIMBO HUO ULIELEZEA MAISHA YA MADHILA CHINI YA UTAWALA WA WABELGIJI KIPINDI AMABAPO UHURU ULIBADILIKA NA KUELEKEA KWENYE VURUGU.

KABASELE ALITOA KIBAO KINGINE ‘TOYOKANA TOLIMBISANA NA KONGO’ (WENYE MAANA TUELEWANE NA TUSAMEHE YALIYOPITA) UKIHIMIZA KUUNGANA WAKONGOMANI.

MWAKA 1960 KABASELE  ALIREKODI KIBAO KILICHOJULIKANA ‘OKUKA LOKOLE’ AMBACHO NI KWA HESHIMA YA MWANAMUZIKI ‘LOUIS ARMSTRONG’ (SATCHMO) AMBAYE ALITEMBELEA KONGO KWA ZIARA ILIYODHAMINIWA NA SERIKALI YA AMERIKA.

MWAKA 1961 KUNDI LA AFRICAN JAZZ LIKIONGOZWA NA JOSEPH KABASELE LILIFANYA ZIARA NDEFU KATIKA NCHI ZA AFRIKA MAGHARIBI NA KUSAMBAZA MTINDO WAO ILIOKUWA UMECHANGANYA MAHADHI YA KIAFRIKA.

KWA WASIKILIZAJI WA CHANA, NIGERIA, IVORY COAST, SIERRA LEONE NA GUINEA ILILETA ATHARI KUBWA KWA WANAMUZIKI WA HUKO. KWA MFANO BENDI YA BEMBEYA JAZZ YA NCHINI GUINEA, ILIWEZA KUFAIDIKA KWA ZIARA HIYO YA KABASELE YA MWAKA 1961 NA KUWEZA KUZALIWA MUZIKI MCHANGANYIKO WA AFRIKA MAGHARIBI NA LATIN AMERIKA KWA KUPATIKANA MITINDO YA HIGH-LIFE, JUJU NA AFRO-BEAT.

KABASELE BAADAYE ALIIBUKA NA KUWA KIONGOZI MKALI, TABIA AMBAYO ILIPELEKEA WANAMUZIKI WOTE KUHAMA KATIKA BENDI YA AFRICAN JAZZ MWAKA 1963.

ALIJIUNGA NGUVU NA KUSHIRIKIANA NA MWIMBAJI JEAN BOMBENGA. BOMBENGA ALIKUWA MWANAFUNZI WAKE ALIYEKUWA KATIKA BENDI YA VOX AFRICA.

KUNDI HILO LA VOX AFRICA MARA NYINGINE LILITAMBULIKA KAMA AFRICAN JAZZ. 

HATA HIVYO HALIKUFANIKIWA KUFIKIA KIWANGO CHA ILIYOKUWA AFRICAN JAZZ HALISI.

BAADA YA KUNDI HILO KUFANYA KUREKODI KWAO PAMOJA NA MAONESHO KUWA MACHACHE, LILIKUFA MWAKA 1969.

BAADAYE KABASELE AKAFANYA SAFARI YA KWENDA ULAYA KUREKODI AKIWA NA KUNDI LA WANAMUZIKI WALIKUWEPO STUDIO NA KULIPA JINA ‘AFRICAN TEAM’.

KUNDI HILO LILIKUWA NA WANAMUZIKI, WAPULIZAJI WA SXOPHONE, MKAMERUNI MANU DIBANGO NA JEAN SERGE ESSOUS TOKA KONGO BRAZZAVILLE. 

ALIKUWEPO PIA MPIGA FLUTI MCUBA DON GONZALO AMBAO KWA PAMOJA WALICHEZA MIONDOKO YA AFRO-LATIN JAZZ.

MWANZONI  MWA MIAKA YA 1970, KABASELE AKAWA RAISI WA CHAMA CHA HAKI MILIKI CHA KONGO KINSHASA (SONEKA).

AIDHA ALIONEKANA JUKWAANI MARA CHACHE SANA KUTOKANA NA MARADHI YA ‘HYPERTENSION’ SUGU(SHINIKIZO LA DAMU) AMBAYO YALIMUANDAMA SANA.

ALIWAHI KWENDA PARIS MARA MBILI KWA MATIBABU AMAKO ALIKUWA AKIPATA NAFUU YA MUDA.

MWAKA 1980 KABASELE ALITUNIKIWA NISHANI YA ‘MWALIMU MKUU’ WA MUZIKI WA ZAIRE NA UMOJA WA WANAMUZIKI – UMUZA.

LAKINI KWA MAPENZI YA MUNGU, MIAKA MITATU BAADAYE FEBRUARY 11, 1983 KABASELE  AKAFARIKI  DUNIA AKIWA JAMHURI YA KIDEMOKRASIA YA KONGO.

KABASELE ANAKUWA MMOJA WA WANAMUZIKI WAKUBWA WA KARNE YA ISHIRINI. ALIKUWA NA SAUTI PAMOJA NA STAILI KIGEZO, AMBAYO WAIMBAJI WOTE WA KONGO WANGEWEZA KUPIMWA KWA HIYO. BENDI YAKE YA AFRICAN JAZZ ILIKUWA NI MFANO KWA KILA KUNDI LA BENDI ZA WAKONGO WALIOFUATIA.

MCHANGO WAKE KATIKA MUENDELEZO WA RUMBA LA KONGO ULIWAFANYA WAKONGO WOTE KUMWITA ‘BABA WA MUZIKI WA KONGO’.

MUNGU AIPUMZISHE ROHO YAKE PAHALA PEMA PEPONI, AMINA.

 MWISHO.